Định hướng nghề nghiệp thời AI: Cơ hội và thách thức

[Xuân Lan]

Đây đang là thời điểm nước rút để học sinh lớp 12 đưa ra lựa chọn ngành nghề cho tương lai. Sự xuất hiện của AI và quá trình chuyển đổi số đang khiến một số ngành nghề truyền thống có nguy cơ bị thay thế; tiêu chí tuyển dụng ngày càng khắt khe. Trong bối cảnh này, việc lựa chọn ngành nghề không thể chỉ dựa vào sở thích mà cần tính đến cả khả năng thích ứng cao với thị trường. Mùa tuyển sinh 2025 với nhiều tổ hợp mới mở ra cơ hội nhưng cũng thách thức cho thí sinh trong định hướng nghề nghiệp.​

Thí sinh xin tư vấn chọn ngành tại khu vực trường Đại học Thương mại.​

Những điều chỉnh trong đào tạo đại học​

Trước những thay đổi lớn trong thị trường lao động, các trường đại học liên tục điều chỉnh chương trình đào tạo để đáp ứng nhu cầu thực tiễn. Năm 2025, nhiều trường đại học mở thêm các ngành đào tạo mới, đặc biệt là những lĩnh vực có tính liên ngành, kết hợp giữa công nghệ và kinh tế, quản trị.
Học viện Chính sách và Phát triển dự kiến mở rộng quy mô đào tạo với 11 ngành và 26 chương trình, trong đó bổ sung 5 chuyên ngành mới giúp sinh viên thích ứng với nền kinh tế số.
Theo TS Nguyễn Thị Đông, Trưởng Phòng Quản lý Đào tạo của Học viện, mùa tuyển sinh 2025 sẽ đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng trong chiến lược phát triển đào tạo. Một số chương trình mới như Digital Marketing, Kinh doanh toàn cầu... sẽ được triển khai, tích hợp giữa kinh tế, quản trị và công nghệ. Những ngành học này không chỉ trang bị kiến thức chuyên môn mà còn giúp sinh viên phát triển kỹ năng thích ứng với thị trường lao động hiện đại, nơi công nghệ số đóng vai trò then chốt. Đây là các chương trình thiết kế mang tính chất liên ngành, kết hợp giữa kinh tế, kinh doanh và công nghệ để đáp ứng các yêu cầu của nguồn nhân lực phục vụ phát triển đất nước trong một kỷ nguyên số.​

​

[td]

Học viện Chính sách và Phát triển mở nhiều ngành đào tạo kết hợp giữa công nghệ và kinh tế.​

[/td]​

Tương tự, Trường đại học Thương mại cũng phát triển thêm 7 chương trình đào tạo chuyên sâu nghề nghiệp quốc tế, bao gồm Quản trị thương hiệu, Kiểm toán tích hợp chứng chỉ quốc tế, Kinh tế và Quản lý đầu tư... Những chương trình này được đào tạo 100% bằng tiếng Anh và tích hợp các nội dung liên quan đến AI. Các chương trình mới này nhằm trang bị cho sinh viên khi ra trường vừa có kỹ năng chuyên môn vừa có khả năng ngoại ngữ, tham gia vào thị trường lao động quốc tế. Ngoài ra, trường dự kiến có thêm hai chương trình song bằng quốc tế Marketing và Quản trị kinh doanh, một chương trình chuyển giao công nghệ tiên tiến.
Ông Nguyễn Quang Trung, Phó trưởng Phòng Truyền thông và tuyển sinh, Trường đại học Thương Mại cho biết: “Các chương trình tiến tiến và song bằng quốc tế được đào tạo 100% bằng tiếng Anh với đội ngũ giảng viên có năng lực chuyên môn đáp ứng theo tiêu chuẩn của giảng viên quốc tế đặc biệt các chương trình này đều được tích hợp các học phần liên quan đến công nghệ AI".​

​

[td]

Trường Đại học Phenikaa tích hợp các khóa học online vào các chương trình đào tạo để sinh viên cập nhật những kiến thức mới về công nghệ.​

[/td]​

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hiếu, Phó Hiệu trưởng Trường đại học Phenikaa cho rằng, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, đặc biệt là AI và khoa học dữ liệu, đang đặt ra yêu cầu cấp thiết về đào tạo kỹ năng tự học cho sinh viên. Các chương trình đào tạo không thể liên tục chạy theo sự thay đổi của công nghệ, do đó, trang bị khả năng tự thích ứng là yếu tố then chốt.
Trường đại học Phenikaa đã phát triển các ngành, liên ngành như công nghệ số, kinh tế số, kinh doanh số, logistics số… nhằm gia tăng cơ hội việc làm cho sinh viên.
Theo Giáo sư Hiếu, nếu tiếp tục học các ngành truyền thống, cơ hội nghề nghiệp sẽ bị thu hẹp đáng kể. Chẳng hạn, marketing truyền thống đang dần bị thay thế bởi digital marketing.
Bên cạnh đó, trường cũng tích hợp các khóa học online vào chương trình đào tạo, giúp sinh viên cập nhật công nghệ, đặc biệt là AI.
“Chỉ trong vòng 5 năm tới, AI có thể trở thành tiêu chuẩn tuyển dụng, giống như chứng chỉ ngoại ngữ hiện nay”, Giáo sư Hiếu nhấn mạnh.
Năm nay, Trường đại học Việt-Đức triển khai hai ngành mới: Kỹ thuật Cơ điện tử và Kinh tế học, đồng thời cấp học bổng toàn phần cho sinh viên theo học. Theo Tiến sĩ Hà Thúc Viên, Phó Hiệu trưởng nhà trường, ngành Kỹ thuật Cơ điện tử ra đời nhằm đáp ứng xu hướng chuyển đổi phương tiện sử dụng năng lượng sạch như điện, hydrogen. Trong khi đó, Kinh tế học vẫn giữ vai trò quan trọng trong quản trị và phát triển kinh tế. Trường hướng đến đào tạo theo chuẩn của Cộng hòa liên bang Đức, ưu tiên thí sinh có năng lực ngoại ngữ tốt.​

Làn sóng AI cũng đang tạo ra những biến đổi lớn trong lĩnh vực báo chí-truyền thông, từ hỗ trợ phân tích dữ liệu, tạo nội dung đến sự xuất hiện của “nhà báo robot”. Tuy nhiên, đi cùng cơ hội là thách thức về tin giả và tính chính xác của thông tin.

Nhằm giúp sinh viên thích ứng, Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn bổ sung kỹ năng về AI, thực tế ảo và khung năng lực số vào chương trình đào tạo. Trong khi đó, Học viện Báo chí và Tuyên truyền linh hoạt hóa chương trình, mở rộng tín chỉ liên ngành, khuyến khích học song ngành để tăng cơ hội việc làm.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Trường Giang, sinh viên báo chí có thể làm việc đa lĩnh vực, từ báo điện tử đến truyền thông số, nâng cao năng lực cạnh tranh trong kỷ nguyên số.​

THU TRANG
Đọc thêm tại: https://nhandan.vn/dinh-huong-nghe-nghiep-thoi-ai-co-hoi-va-thach-thuc-post866063.html​